Kadir Has Üniversitesi Anayasa Hukuku Vize-Final Soruları

Kadir Has Üniversitesi Anayasa Hukuku Vize-Final Soruları

 

S: a) Genel seçimlerle oluşan parlamentolar asli kurucu iktidar yetkisiyle yeni anayasa hazırlayabilir mi? Neden? Tartışınız.

b) Mevcut TBMM’de yeni anayasa hazırlanması için kurulan Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun hukuki zemini var mıdır? Cevabınız “hayır” ise Komisyon’a nasıl bir hukuki zemin kazandırılabileceği konusunda öneriler getiriniz (2011 Sonbahar)

S: “Cumhurbaşkanının halk tarafından seçildiği bir parlamenter sisteme yarı-başkanlık sistemi denir”. (Kemal Gözler, Anayasa Hukukunun Genel Esasları, s. 241)

Yukarıdaki alıntıyı parlamenter sistem ve yarı-başkanlık sistemi hakkındaki bilgileriniz ışığında değerlendirerek 2007 Anayasa değişiklikleri sonrası Türkiye’nin anayasal sisteminin bu ikisinden hangisine girdiğini tartışınız. (2011 Sonbahar)

S: TC Cumhurbaşkanı Abdullah Gül 28 Aralık 2011 tarihli basında çıkan demecinde “5 yıl, 7 yıl benim için hiç fark etmez. Ama netleşmemesi bir noksanlık. Herhangi bir siyasi beklentim yok… Ben siyasette her kademede bulundum, yaptım ve bulunduğum yere geldim. Bu yeter değil mi? Ne yapacağımı o zaman görürsünüz” demektedir.

a) Görevdeki 11. Cumhurbaşkanının görev süresi kaç yıldır? Neden? Tartışınız.

b) 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül yeniden cumhurbaşkanı seçilebilir mi? Tartışınız.

 

S: a) Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ne demektir? Organik ve fonksiyonel açıdan KHKler nasıl nitelendirilebilir?

b) KHKlerle düzenleme yapılmasını “yasama yetkisinin devredilmezliği” ilkesi kapsamında tartışınız.

c) KHK çıkarma yetkisi veren yetki kanununun içermesi gereken unsurlar nelerdir? İlgili Anayasa hükümleri ve Anayasa Mahkemesi Kararları çerçevesinde açıklayınız.

d) 03.05.2011 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 6223 Sayılı yetki kanununun birinci maddesinin ilk cümlesi şu şekildedir: “Bu Kanunun amacı, kamu hizmetlerinin düzenli, süratli, etkin, verimli ve ekonomik bir şekilde yürütülmesini sağlamak üzere…”

Bu kanuna dayanılarak cemaat vakıflarının el konulan mallarının geri iade edilmesi yönünde bir KHK düzenlemesi yapılabilir mi? Neden? Tartışınız.

S: a) “Normlar hiyerarşisi” kavramından ne anlıyorsunuz? Normlar hiyerarşisi ile anayasa yargısı arasında nasıl bir bağlantı vardır?

b) Uluslararası insan hakları sözleşmeleri yürürlükteki 1982 Türkiye Anayasası ile çizilen normlar hiyerarşisinde nasıl bir yere sahiptir? 1982 Anayasası’nın 90. maddesinde 2004 yılında yapılan değişiklik ihtiyaca cevap vermiş midir? Tartışınız. (2011 Sonbahar)

S: “Avukatlık yapmakta olan AK genel seçimlerde milletvekili adayı olur ve seçilir. Milletvekili seçilmeden önce hakkında iki ceza davası açılmıştır. Bunlardan birinde bir avukata, diğerinde de bir kamu görevlisine hakaret suçlaması ile cezalandırılması istenmektedir.”

a) AK’nın milletvekili seçilmesi üzerine anılan suçlardan ötürü hakkında açılmış olan bu davaların akıbeti ne olur? Neden?

b) AK, milletvekili değil fakat Cumhurbaşkanı seçilse idi soruya vereceğiniz yanıt değişir miydi? Neden? Tartışınız

c) AK’nın yargılanabilmesi için nasıl bir yol izlenmelidir? AK’nın izlenen yol sonunda alınacak karara karşı yargı yoluna başvuru hakkı var mıdır?

d) AK, Meclis başkanlığına ya da mahkemeye başvurarak yargılanmak istediğini bildirirse bu yöndeki başvurusu nasıl değerlendirilir? Karşılaştırmalı anayasa hukuku ve ülkemiz anayasa hukuku kapsamında cevaplayınız. (2010 Sonbahar)

S: “Her toplumun bir hükümeti vardır”

“Hükümet Parlamentoyu feshedebilir”

“Hükümet Meclis tarafından güvensizlik oyuyla düşürülebilir”

Yukarıdaki cümlelerde “Hükümet” kavramı hangi anlamlarda kullanılmıştır? (2010 Sonbahar)

S: “Mevcut sistem koalisyonlar üretmektedir. İstikrarlı hükümetlere ve etkin yönetime ihtiyaç vardır. Gerçek kuvvetler ayrılığını kurmak gerekir”

Yukarıda alıntılanan görüşler hangi siyasal sistemi eleştirmekte ve yerine ne önermektedir? Tartışınız (2010 Sonbahar)

S: Ekteki 1958 tarihli Fransa Anayasası’nın ilgili maddeleri ışığında aşağıdaki soruları cevaplayınız.

a. Erkler arası ilişkiler açısından Fransa Anayasası’nda nasıl bir siyasal sistem öngörülmüştür?

b. Fransa Anayasası’nda öngörülen siyasal sistem ile 1982 TC Anayasası’nda öngörülen siyasal sistemi karşılaştırıp benzer ve farklı yönlerini tartışınız. (2010 Sonbahar)

S: a) “Asli kurucu iktidar” ve “Tali kurucu iktidar” kavramlarını açıklayınız.

b) Tali kurucu iktidarın ekteki anayasa maddelerini değiştirip değiştiremeyeceğini tartışınız. (2010 Sonbahar)

S: Özerk yönetimler üzerine Parlamento’da yapılan tartışmalarda milletvekilleri A, B ve C sırasıyla aşağıdaki görüşleri ileri sürmüşlerdir:

Milletvekili A: “Özerklik barış getirir”.

Milletvekili B: “Özerklik sadece bir ilk adımdır”.

Milletvekili C: “Özerklik denince neden aklınıza hemen toprak geliyor?”

Özerk yönetimlerin çeşitli ülke anayasalarında düzenleniş şeklini, amacını ve uygulamadaki işleyişini göz önüne alarak ileri sürülen görüşleri tartışınız. (2010 Sonbahar)

S: 29 Kasım 2009 tarihinde İsviçre’de yapılan ulusal referandum sonrası İsviçre Anayasası’na eklenen aşağıdaki hükmün anayasal anlamını ve değerini tartışınız.

İsviçre AY m. 72 (Kilise ve Devlet)

f 3: “Minare yapmak yasaktır”.

(2010 Sonbahar)

S: a) “Asli kurucu iktidar” ve “Tali kurucu iktidar” kavramlarını  açıklayınız. 
b) Tali kurucu iktidarın anayasal sınırları nelerdir? Tartışınız. (2009 Sonbahar)

S: Milletvekili Bay X basına verdiği röportajda “özerklik modern insanın bulduğu en kötü yönetim şeklidir” demiştir.

Bay X’in görüşünü, özerklik uygulamalarına dair diğer ülkelerdeki anayasal ve yasal düzenlemeleri ve uygulamaları ve Türk Anayasa Mahkemesi’nin içtihadını göz önüne alarak tartışınız. (2009 Sonbahar)

S: 29 Kasım 2009 tarihinde İsviçre’de yapılan ulusal referandumda hükümetin ve Parlamento’nun karşı görüşüne rağmen halkın %57.5’i ve 26 kantonun 22’si ülkede daha fazla minare yapılmaması gerektiğine karar verdi.

a) Böyle bir referandum hükümetin ve Parlamento’nun karşı görüşüne rağmen nasıl yapılabilir?
b) Minare yapımının yasaklanması referandum konusu olabilir mi?
c) Bu referandum sonrası İsviçre Anayasası’na “minare yapmak yasaktır” şeklinde bir hüküm eklenebilir mi? Cevabınız “evet” ise bu hükmün anayasal anlamını ve değerini tartışınız. (2009 Sonbahar)

S: Hükümetin hazırladığı kanun tasarısının Meclis’te kabul edilmemesi üzerine hükümet partisine mensup milletvekili (A) basına yaptığı açıklamada “Bizim de başkanlık sistemine geçmemiz gerekir. Bunun örneği ABD’dir. Orada başkan istediği her türlü yasayı meclisten çıkartabiliyor, meclis direndiğinde de meclisi feshedebiliyor. Yüksek Mahkeme üyelerini de başkan atadığından ötürü onlar da yürütmenin önünü tıkamıyorlar” demiştir. (A)’nın başkanlık rejimine geçilmesi için ileri sürdüğü görüşleri tartışınız. (2009 Yaz)

S: Ekteki İzlanda Anayasası’nın ilgili maddeleri ışığında aşağıdaki soruları cevaplayınız.
a) Erkler arası ilişkiler açısından İzlanda Anayasası’nda nasıl bir siyasal sistem öngörülmüştür?
b) İzlanda Anayasası’nda öngörülen siyasal sistem ile 1921 TC Anayasası ve 1982 TC Anayasası’nda 2007 değişikliği öncesi ve sonrasında öngörülen siyasal sistemi karşılaştırıp benzer ve farklı yönlerini tartışınız. (2009 Sonbahar)