Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Bölüm Tanıtımı

Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatı bölümünün kuruluş amacı,  Türk Cum­hu­ri­yet­le­ri ile gerek ekonomik gerek sosyal- kültürel ilişkilerde kurulamayan bağı kurmaktır. Türkiye’de açılan Türkoloji bölümleriyle bu hususta biraz mesafe alınmıştır.

Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatı bölümünün yapmış olduğu çalışmaların hedefi kültürel ve dil anlamında birbirimizi tanımaktır. Diğer Türk Cumhuriyetleri ile üniversitelerimiz arasındaki değişim öğrenci programları yaparak etkileşim sağlanmaya çalışılmaktadır.

Örneğin Gazi Üniversitesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatı bölümünde “Mevlana Projesi” adlı bir projeyle tıpkı Erasmus gibi değişim programları uygulanmaktadır. Yani siz bu okulları tercih ettiğinizde Kazakistan, Azerbaycan, Kırgızistan… gibi yerlere gidip bir dönem orada okuyup dillerine daha iyi hakim olarak dönebilirsiniz.

ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ İÇERİĞİ

Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatı bölümünü kazandığınızda 1.sınıfta göreceğiniz lehçeler ve içerikler özetle şu şekildedir; Azerbaycan Türkçesi, Özbek Türkçesi, Kazak Türkçesi, Tatar Türkçesi yani Türkiye Türkçeye daha yakın olan bu lehçelerin grameri ve tek tek alfabeleri öğretilir. Bildiğiniz üzere bunların hepsi de ufak farklılıklarla Kiril alfabesini kullanırlar. Bunların yanında Türkiye Türkçesi 1, Divan Edebiyatı, Osmanlı Türkçesi 1 gibi Türk Dili ve Edebiyatı dersleri işlenir.

Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü 2.sınıfta, artık bizden bu lehçelerden birini seçmemiz istenir. Eğer Azerbaycan Türkçesini seçerseniz yanında Türkmen Türkçesi, Kazak Türkçesini seçerseniz Kırgız Türkçesi, Özbek Türkçesini seçerseniz ona yakın olan Uygur Türkçesi derslerini alırsınız. Mesela Özbek Türkçesi alanını seçtiyseniz yanında onun yakın lehçesi olan Uygur Türkçesi derslerini görürken bunların artık gramerinin dışında yazma, çeviri yapma, konuşma alanlarında uzmanlaşma yönünde eğitimler alırsınız. Yine ikinci sınıfta da Osmanlı Türkçesi ve diğer Türk Dili ve Edebiyatı alanına ait derslerin ikinci bölümünü görmüş olursunuz.

3.sınıfta ve 4.sınıfta seçtiğiniz alanda ilerlemeye başlarsınız ve bunun yanında Çuvaş Türkçesi gibi uzak lehçeler hakkında da dersler görmeye devam edersiniz. Tabii bununla birlikte yine Türk Dili ve Edebiyatı alanının dersleri de devam eder.

ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI İŞ OLANAKLARI – MEZUNLARI NEREDE ÇALIŞIR?

Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümünden mezun olanlar “Türkolog” unvanı ile mezun olmaktadır denilir fakat diplomada unvan kısmı boştur bunun nedeni bu bölümden unvanın alınmış olması mıdır bu konu tartışmalı.

Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatı mezunları Millî Eğitim Bakanlığı bünyesindeki devlet okullarında ücretli öğretmenlik ya da KPSS’den yeterli puanı alırlarsa atanarak kadrolu öğretmenlik yapabilir (Maalesef Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği atama puanı 86-87 gibi puanlarla çok yüksek kapatmaktadır) özel okullarda veya dershanelerde Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni olabilir ya da Türkçe öğretmeni olarak çalışabilmektedirler. Yalnız Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni olmanın bir koşulu da formasyon almalarıdır. Öğretmenlik için gerekli olan Formasyonu aldıktan sonra Türkçe Öğretmeni olarak devlet kadrosuna atanamazken özel okullarda Türkçe öğretmeni olarak çalışılabilir.

Ayrıca, yurt içinde ve yurt dışında akademik kariyer yapma, Atatürk Kültür Merkezi ve Türk Dil Kurumunda uzmanlık ve uzman yardımcılığı ile TRT’de ve Kültür Bakanlığında çeşitli görevler alabilmekte, Türk Cumhuriyetlerinde bulunan üniversitelerde ve bu cumhuriyetlerle iş yapan çeşitli kuruluşlarda görevlendirilebilmektedirler.

Son yıllarda önemli bir iş alanı olarak ortaya çıkan yabancılara Türkçe öğretiminde, çoğunlukla Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatı mezunları tercih edilmekte ve Yunus Emre Enstitüsünün değişik ülkelerdeki Kültür Merkezleri Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatı mezunlarına iş olanakları sağlamaktadırlar.