Hukuk

Edimin Türleri

Edim bir şeyi vermek veya yapmak şeklinde ortaya çıkıyorsa olumlu (müspet) edim; bir şey yapmamak veya katlanmak şeklinde karşımıza çıkıyorsa olumsuz (menfi) edim şeklinde nitelendirilir.

Örnek: A, evini 1 yıllığına kiralamak için kiracı K ile sözleşme yapmıştır. Bu halde A’nın kiracı K’nİn evde oturmasına süre boyunca katlanma borcu olduğundan menfi edimdir.

Borçlunun bizzat yerine getirmekle yükümlü olduğu edim şahsi edim iken bizzat borçlunun yerine getirmekle yükümlü olmadığı edim ise maddi edimdir. Şahsi edimler, borçlunun ölümüyle sona erer mirasçılara devrolmaz ancak maddi edimler mirasçılara devrolur. Bu açıdan maddi edim borçlunun mal varlığı üzerinden ifa edeceği edim olarak nitelendirilir.

Borçlunun bütün olarak borcunu ifa etmesi gereken hallerde bölünmez edim söz konusuyken borcunu parça parça ifa edilebileceği haldeyse bölünebilir edim söz konusudur. Ayrıca edim süresine göre de ani, sürekli ve devirli edim olarak üçe ayrılır.

Ani edim: İfa edilmesi belirli ve sürekli bir zaman dilimini kapsamayan edimdir. Tek seferlik edimdir.
Süreli edim: Belirli bir zaman dilimi boyunca ifa edilmesi gereken edim sürekli edimdir.
Devirli edim: Belirli aralıklarla tek seferde ifa edilebilen borçlara ilişkin edim ise devirli (dönemsel) edimdir.

Örnek: Heykeltraş A’nın B’ye heykeli yapmak için B ile anlaşma yapması halinde A’nın borcunun konusu;

* Yapma şeklinde ortaya çıktığından olumlu,
* Tek seferde teslim edileceğinden ani,
* Bizzat yerine getirmekle yükümlü olduğundan şahsi,
* Tek parça ifası gerektiğinden bölünemez edimdir.

İlgili Makaleler


Başa dön tuşu